Informacja referenta d.s. radiowych przy DMFV
Od początków lipca 2006, kluby modelarskie z okolicy Wasserkuppe, Giessen, Limburga uskarżają się na znaczne zakłócenia w paśmie 35 MHz. Na skutek tych skarg służba radiowa okręgu Fulda z Bundesnetzagentur (odpowiednik URTIP) przeprowadziła odpowiednie pomiary.
Pomiary te potwierdziły że: Przy aktualnej sytuacji pogodowej dochodzi do odbicia fal w jonosferze na wysokościach od 90 do 120 km i tym samym do zakłóceń propagacyjnych w niższym paśmie VHF. Pasmo 35 MHz należy do tego zakresu. W Europie środkowej zjawisko to występuje najczęściej w porze dziennej w okresie letnim. W takim przypadku można się liczyć z lokalnym zakłóceniami, zanikającymi w przypadku zmiany pogody.
Podczas pomiarów na Wasserkuppe, w Elbtal-Elbgrund, Nentershausen/Westerwald i Fulda-Dietershan wakazano ponadto, że na 35 MHz zakłócały francuskie nadajniki radiolinii z dość znacznym sygnałem. Zależnie od polaryzacji zakłócenia te znajdowały się też na wycinku pasma używanego do sterowania modelami. Radiolinie te służą do przekazywania (zwykle) krótkich informacji na małe odległości określonym grupom użytkowników. Przy tym możliwy jest przesył danych jak i rozmów głosowych. Użytkownikami są urzędy i organizacje ratunkowe, jak straż pożarna, pogotowia czy taksówki. Moc nadajników może wynosić tu do 16W.
Francja jest jedynym krajem unijnym, który nie przeprowadził harmonizacji przydziału częstotliwości w zakresie 35 MHz i w najbliższym czasie ze względu na ochronę dotychczasowych służb taka harmonizacja nie jest przewidziana. Używanie przez modelarzy odpowiednich scannerów jest wskazane, ale nie daje też gwarancji lokalnej i czasowej czystości pasma. W związku z tym, należy zwrócić szczególną uwagę na poprawność instalacji anteny odbiorczej w modelu (tak by nie była ona widoczna ze strony nadajnika jako punkt) oraz nie należy „celować” anteną nadajnika w model.
Uwzględniając powyższe, zakłócenia będą miały mniejszy wpływ na czystość odbioru właściwego sygnału, ale wykluczyć ich całkowicie się nie da. W informacji 53/2003 Reg TP zwraca uwagę, że na 35 MHz mogą znajdować się częściowo także inne stacje nadawcze i urząd nie daje gwarancji czytości tego pasma. Także nie może być ochrony przed innymi użytkownikami legalnie korzystającymi z tego pasma. Szczególnie w przypadku pasma o ogólnym dostępie nie można wykuczyć wpływu i zakłóceń z innych stacji nadawczych.
Dieter Perkuhn Fachreferent für Funk im DMFV Tłumaczenie Piotr Piechowski
Tekst oryginalny:
Ungefähr seit Anfang Juli 2006 beklagen sich Vereine im Raum der Wasserkuppe, Gießen, Limburg über erhebliche Störungen im 35-MHz-Band. Aufgrund von Meldungen über diese Störungen wurde der Funkstörungsmessdienst der Außenstelle Fulda der Bundesnetzagentur aktiv und hat Untersuchungen vor Ort durchgeführt.
Die Untersuchungen brachten folgendes Ergebnis: Bei der derzeit vorherrschenden Wetterlage kommt es durch troposphärische Irregularitäten und Reflexionen in der Ionosphäre in einer Höhe von 90 bis 120 Kilometer zu Überreichweiten im unteren VHF-Funkbereich. Das 35-MHz-Band gehört zu diesem Bereich. In Mitteleuropa tritt dieser Effekt meist tagsüber in den Sommermonaten auf. Prinzipiell ist mit Beeinträchtigungen der lokalen Funkanwendungen zu rechnen. Bei Normalwetterlagen verschwinden diese Effekte wieder.
Bei den Messeinsätzen auf der Wasserkuppe, in Elbtal-Elbgrund, Nentershausen/Westerwald und Fulda-Dietershan zeigte sich außerdem, dass im 35- MHz-Band französische Bündelfunkanwendungen mit teilweise ansehnlicher Feldstärke detektierbar waren. Je nach Polarisation lagen sie im Bereich der Feldstärken von Fernsteuersendern. Bündelfunk dient dem Austausch von (zumeist) kurzen Nachrichten im Nahbereich innerhalb geschlossener Benutzergruppen. Dabei sind sowohl Sprach- als auch Datenübertragung möglich. Anwender sind Behörden und Organisationen mit Sicherheitsaufgaben – beispielsweise Feuerwehren, Rettungsdienste, Taxiunternehmen, Pannendienste oder Flughäfen. Die Sendeleistungen können bis zu 16 Watt betragen.
Frankreich ist das einzige europäische Land, das nicht die europäische Harmonisierung der Frequenzzuteilung im Bereich 35 MHz vollzogen hat und aufgrund des Bestandsschutzes in absehbarer Zeit auch nicht umsetzen wird. Der Einsatz von modellbautypischen Frequenz-Scaneinrichtungen kann hilfreich sein, gibt aber keine Garantie für zeitlich und örtlich verlässliche Anzeigen. Es sollte grundsätzlich darauf geachtet werden, dass während des Fluges nicht mit der Senderantenne auf das Modell gezielt wird. Bei der Installation der Empfängerantenne im Modell ist darauf zu achten, dass nie die gesamte Antenne vom Sender aus als Punkt gesehen werden kann.
Berücksichtigt man diese Ratschläge, werden sich Störungen weniger stark auswirken. Ausschließen kann man sie allerdings nicht. In der Verfügung
53/2003 der RegTP, jetzt Bundesnetzagentur, wird im Abschnitt 3 folgender Hinweis gegeben: Die in der Verfügung genannten Frequenzbereiche, (dazu gehört auch das 35-MHz-A- und -B-Band) werden teilweise auch für andere Funkanwendungen genutzt. Die Regulierungsbehörde für Telekommunikation und Post (RegTP) übernimmt keine Gewähr für eine Mindestqualität oder Störungsfreiheit des Funkverkehrs. Ein Schutz vor Beeinträchtigungen durch andere bestimmungsgemäße Frequenznutzungen kann nicht in jedem Fall gewährleistet werden. Insbesondere sind bei gemeinschaftlicher Frequenznutzung gegenseitige Beeinträchtigungen der Funk-Fernsteuerungen nicht auszuschließen und hinzunehmen.Dieter Perkuhn Fachreferent für Funk im DMFV